නිවැරදි ධර්මය සැමදා විද්‍යමාන නොවේ..... අධර්මයෙන් එය වැසීයමින් පවතී......
කොළඹ බෞද්ධාලෝක මාවත
නාරද බෞද්ධ ධර්මායතනාධිපති
ශාස්ත්‍රපති රාජකීය පණ්ඩිත
තලල්ලේ චන්දකිත්ති හිමි
බුදුරජාණන් වහන්සේ සැවැත්නුවර ජේතවනාරාමයේ දී වැඩ සිටින සමයේ අච්ඡරිය අබ්භූත සූත්‍ර දේශනාව වදාළ සේක.
එක් දිනක් භික්ෂූන් වහන්සේලා පිණ්ඩපාතයට ගොස් නැවත විහාරස්ථානයට පැමිණ උපස්ථාන ශාලාවෙහි රැස් ව සිටියදී අතීතයේ වැඩ සිටි සහ වර්තමානයේ වැඩ සිටින බුදුරජාණන් වහන්සේලාගේ බුදු අසිරිය ගැන කතාවක් හට ගත්තේ ය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සතු ආශ්චර්ය අද්භූත කාරණා ගැන කතා කරමින් සිටිය දී බුදුරජාණන් වහන්සේ ද එම ශාලාවට පැමිණියහ. තමන් වහන්සේ පැමිණෙන්ට පෙර ඇති වූ කතාබහ කුමක්දැයි විමසූ බුදුරජාණන් වහන්සේ ඒ තමන් වහන්සේගේ ආශ්චර්ය කරුණු යැයි දැන බොහෝ දෙනාගේ සතුට පිණිස තමන් වහන්සේ සතු ආශ්චර්ය අද්භූත කාරණා ගැන විස්තර කර දුන් සේක.
1. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ තුසිත දෙව්ලොවින් චුතව මිනිස් මවුකුස පිළිසිඳ ගත්තේ මනා සිහි නුවණින් යුතුව ම ය. එය බුදුරජාණන් වහන්සේලාට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයක්.
2. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ මිනිස් මවුකුස පිළිසිඳ ගන්නා අවස්ථාවේදී දී දස දහසක් ලෝක ධාතුව පුරා මහත් වූ ආලෝකයක් පැතිරී යයි. ඝන අන්ධකාරයෙන් පවතින ලෝකාන්තර ය පවා ආලෝකමත් වූයේ ය. එය ද බුදුරජාණන් වහන්සේට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
3. බෝසතාණන් වහන්සේ නමක් මිනිස් මවු කුසක වැඩෙන කාලය තුළ එම මවුකුස කිසිදු මනුෂ්‍යයෙකුගෙන් හෝ අමනුෂ්‍යයෙකුගෙන් අනතුරක් නො වන පරිදි සතර වරම් දෙවිවරුන් පැමිණ ආරක්ෂා කරති. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේලාට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
4. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ නමක් මිනිස් මවු කුසක පිළිසිඳ ගැනීමත් සමඟ බෝසත් මව නිරායාසයෙන් ම උතුම් පංචසීලය තුළ පිහිටා සිල්වත් තැනැත්තියක් බවට පත්වූයේ ය. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේලාට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
5. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ නමක් මවුකුස පිළිසිඳ මොහොත් පටන් බෝසත් මව විරාගි සිතිවිලි ඇති තැනැත්තියක් බවට නිරායාසයෙන් ම පත් වන්නේ ය. කිසිදු පුරුෂයෙකු හට ඒ කාලය තුළ ඇයට රාග සිතකින් ඇසුරු කළ නොහැකි වුූයේ ය. එයද බුදුරජාණන්වහන්සේලාට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
6. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ මවුකුස පිළිසිඳ ගත් දින සිට බෝධිසත්ත්ව මවගේ ඇසට පි‍්‍රයමනාප රූප, දකින්නට ලැබෙන්නේ ය, කනට පි‍්‍රයමනාව ශබ්ද ඇසෙන්නේ ලැබෙන්නේ ය. නාසයට පි‍්‍රයමනාප සුවඳ, දිවට පි‍්‍රයමනාප රස, කයට පි‍්‍රයමනාප දේ පමණක් ලැබීම සිදුවෙයි. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේලාට ම පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
7. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ මවුකුස පිළිසිඳ ගත් දිනයේ පටන් බෝධිසත්ත්ව මවට කිසිදු රෝග පීඩාවක් නො වැළඳී බෝසත් මවට තම කුස තුළ සිටිති. පින්වන්ත දරුවා රන් පළසක තිබූ මැණිකක් ලෙස දැක ගත හැක්කේ වෙයි. එයද බුදුරජාණන් වහ්නසේලාට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
8. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ මිනිස් මවුකුසින් ලෝකයට බිහි වී හරියටම දින හතකින් බෝසත් මව කලුරිය කොට තුසිත දෙව් ලෝකයේ උපත ලබයි. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේලාට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
9. බෝසත් මව විසින් බෝසත් දරුවා බිහි කරන්නේ හරියට ම මාස දහයක් මවු කුසේ පෝෂණය කිරීමෙන් පසුවය. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේලාට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
10. බෝසත් මව බෝසත් කුමරා ලෝකයට බිහි කරනු ලබන්නේ සිටගෙන සිටින ඉරියව්වෙන් ය. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
11. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ මවු කුසින් බිහිවන විට පළමුව බෝසත් කුමරුන් පිළිගනු ලබන්නේ දෙවියන් විසිනි. මිනිසුන් අතට පත්වන්නේ ඉන් පසුව යි. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේලාට පමණක් සාධාරණ ධර්මතාවයකි.
12. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ මිනිස් මවුකුසින් ලෝකයට බිහිවන විට සතරවරම් දෙවියන් බෝසත් දරුවා අතට ගෙන ඉතා සතුටු වන්නේ ය. ලස්සන මහේශාක්‍ය පුත් රුවනක් උපන්නාය යයි පවසති. එයද බුදුරජාණන් වහ්නසේලාට ම පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
13. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ මවු කුසින් ලෝකයට බිහිවන්නේ ඉතාමත් පිරිසුදු ලෙසට ය. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේලාට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
14. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ මිනිස් මවු කුසින් උපදින විට අහසින් ඇල් දිය හා උණුදිය දහරා දෙකක් මතු වී බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ සහ බෝසත් මව ඒ දියෙන් පිරිසුදු වූයේ ය. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේලාට ම පමණක් සාධාරණ ධර්මතාවයකි.
15. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ ඉපදුනු පසුව උතුරු දිශාවට පියවර හතක් ගමන්කොට ගාථාවක් පවසති.
අග්ගෝ හමස්මි ලෝකස්ස
ජෙට්ඨෝ හමස්මි ලෝකස්ස
සෙට්ඨෝ හමස්මි ලෝකස්ස
අයමන්තිමාජාති නත්ථිදානි
පුනබ්භවතෝ ති
මම ලෝකයටම අග්‍ර වෙමි. මම ලෝකයට ම ජ්‍යෙෂ්ඨ වෙමි. මම ලෝකයටම ශ්‍රේෂ්ඨ වෙමි. මේ මාගේ අවසන් උපත යි. මින්මතු නැවත භවයක් නැත. යන මේ ප්‍රකාශය සියලු බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේලා විසින් පවසනු ලබන උන්වහන්සේලාට පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
16. බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ මිනිස් මවු කුසින් බිහිවීමත් සමග දස දහසක් ලෝක ධාතුන් පුරා මහත් වූ ආලෝකයක් පැතිරී යයි. ඝන අන්ධකාරයේ පවතින ලෝකාන්තර නිරය පවා එයින් ආලෝකමත් වී යයි. එයද බුදුරජාණන් වහන්සේලාට ම පමණක් සාධාරණ වූ ධර්මතාවයකි.
මෙසේ කරුණු විස්තර කළ අප බුදුරජාණන් වහන්සේ ආනන්ද හිමියන් අමතා මේ කාරණා තථාගතයන් වහන්සේ සම්බන්ධ ආශ්චර්ය අද්භූත කාරණා වශයෙන් මතකයේ තබා ගන්නා ලෙසට වදාළ සේක. ආනන්ද හිමියන් එය එසේම පිළිගත්හ.
එම දේශනාව කෙළවර සියලුම ස්වාමින් වහන්සේලා අතිශ්‍යයින්ම සතුටට පත්වූහ.
